Tắm gội vốn là một nhu cầu sinh hoạt bình thường của con người. Nhưng ở đâu trên thế giới đi nữa, tắm gội vẫn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác nhau. Ở châu Âu, chuyện tắm gội của một người đã bị thay đổi như thế nào trong 2000 năm qua? Nofer Việt Nam xin chấm phá vài nét về tắm trong bức tranh lịch sử đồ sộ của châu Âu qua bài viết này.
Một trong những công trình kiến trúc nổi tiếng vẫn còn sót lại đến ngày nay của nền văn minh Hy – La là nhà tắm công cộng Caracalla. Caracalla là nhà tắm lớn nhất trong số 4000 nhà tắm ở Roma thời bấy giờ.
Đây là công trình nổi tiếng về cả quy mô lẫn tiện nghi. Nhà tắm này được xây dựng trên một khu đất hình vuông rộng 14.000 hecta. Được khởi công xây dựng trong vòng 29 năm (từ năm 206 đến 235). Công trình có sức chứa lên đến 3.000 người một lúc. Bể chứa nước của khu đất lên đến 33.000 mét khối.
Bên cạnh những khu tắm lộng lẫy còn có các công trình tích hợp khác. Có thể kể đến như nhà thi đấu thể thao, phòng đọc sách, thư viện, phòng trưng bày các tác phẩm nghệ thuật, hàng ăn… Caracalla được coi như một Roma thu nhỏ, tráng lệ. Người La Mã thời bấy giờ không chỉ đến đây để tắm mà còn để gặp gỡ bạn bè, trò chuyện, đọc sách…
Vào thế kỷ thứ VI, La Mã đi vào suy tàn, Caracalla cũng bị đóng cửa. Châu Âu chìm vào bóng tối của Đêm trường Trung cổ. Hoạt động tắm cũng bị hạn chế, nguyên nhân được cho là do các quy định của Giáo hội.
Đến thế kỷ 14, các khu nghỉ dưỡng mới bắt đầu hoạt động trở lại với những bộ áo mới. Không thể không nhắc đến thị trấn Spa ở thời kỳ này. “Spa” trong tiếng Latin nghĩa là “suối nước khoáng”. Và người ta cũng lấy cái tên Spa này đặt tên cho một thị trấn ở Bỉ – nơi có những suối nước khoáng đặc biệt. Nơi này là sự kết hợp giữa nghỉ ngơi và chữa bệnh – spa resort.
Những dòng nước tự nhiên ở đây có một hàm lượng sắt dồi dào và nhiều chất khoáng khác. Thông tin về nguồn nước khoáng có khả năng chữa bệnh này nổi tiếng khắp thế giới. Người ta tìm đến các khu nghỉ dưỡng này không chỉ để tắm trong những bồn tắm lớn mà còn để chữa bệnh và nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, sau một thời gian dài bị Tôn giáo chi phối mạnh mẽ, hoạt động tắm ở các nhà tắm công cộng đã bị hạn chế. Thay vào đó, họ đầu tư cho những phòng tắm riêng. Từ đây, những phòng tắm xa hoa được dựng lên.
Sau đó, hoạt động hưởng thụ trong những khu nghỉ dưỡng này phát triển mạnh mẽ. Những nhà giàu dành vài tuần đến vài tháng mỗi năm để dành cho việc du lịch ở những nơi như vậy. Nổi tiếng với trào lưu lại này là vua Charles II.
Các khu resort cao cấp bắt đầu mọc lên “như nấm sau mưa” từ thế kỷ 19. Để thu hút khách, các khu resort bắt đầu thay đổi nhiều hơn. Cùng với sự phát triển của xã hội công nghiệp, các khu resort cao cấp không chỉ đầu tư cho cảnh quan mà còn cả tiện nghi. Mỗi phòng nghỉ có thể bao gồm cả gian bếp, phòng khách, làm việc,… và những căn phòng tắm lộng lẫy lên đến triệu USD. Các khu chơi thể thao, công viên giải trí và cả sòng bài cũng được tích hợp dần trong đó. Resort cao cấp không chỉ là nơi nghỉ dưỡng, tránh nóng mà còn là nơi con người tận hưởng cuộc sống xa hoa.
Đến thế kỷ 21, người ta vẫn đến các khu nghỉ dưỡng để thư giãn mà còn để gặp gỡ, làm việc. Nếu ở Caracalla, người ta đến phòng tắm để trực tiếp gặp gỡ nhau. Thì ở thế kỷ 21, người ta vẫn đến phòng tắm để gặp gỡ nhau, nhưng phương tiện đã có sự thay khác. Bạn hẳn đã không còn lạ lẫm với hình ảnh một người đang ngâm mình trong bồn tắm vẫn có thể giao tiếp với một vài người cách họ nửa vòng Trái Đất.
Trải qua 2000 năm lịch sử, châu Âu trải qua vô số thăng trầm lịch sử. Một việc tưởng chừng như bình thường là tắm cũng đã có những thay đổi đáng ngờ.